Zakup używanego samochodu – oszustwa i sztuczki sprzedawców
Faktem jest, że nie każdy sprzedawca pojazdu jest uczciwy. Wielu nie informuje o wszystkich usterkach, inni dobrze je kamuflują, a kolejni fałszują dokumenty. W związku z tym, zanim podpowiemy, co należy sprawdzić przed kupnem samochodu, najpierw musimy odnieść się do najczęstszych fałszerstw, sztuczek i oszustw sprzedawców samochodów. Nieuczciwości należy spodziewać się zwłaszcza ze strony handlarzy, ale nie są one niczym rzadkim również w przypadku zwykłych sprzedawców, a nawet komisów. Do najczęstszych oszustw sprzedawców pojazdów należy zaliczyć m.in.:
- cofanie licznika przebiegu;
- wymiana wyeksploatowanych elementów wnętrza;
- pozostawienie niewielkich uszkodzeń i wskazywanie na drobne usterki;
- zaniżanie kosztów naprawy;
- podmiana części;
- sprzedaż “na Niemca”;
- fałszowanie dokumentacji.
Wprawdzie po wykryciu oszustwa można dochodzić swoich racji z tytułu tzw. rękojmi, ale lepiej oszczędzić sobie straty czasu i nerwów, zwłaszcza że niekiedy jest to bardzo trudne. Dlatego warto wiedzieć, co sprawdzić przed zakupem samochodu, od momentu rozmowy telefonicznej, poprzez weryfikację historii pojazdu, aż po sprawdzenie pojazdu u sprzedawcy i podczas jazdy próbnej.
Przeczytaj też: “Rękojmia na samochód używany”
Rozmowa telefoniczna ze sprzedającym. O co zapytać sprzedawcę samochodu?
Wiele niedomówień pojawia się już podczas rozmowy telefonicznej z nieuczciwym sprzedawcą. Dlatego należy zadać mu kilka pytań, tj.:
- czy auto jest bezwypadkowe;
- w jakim stanie technicznym jest pojazd (m.in. czy nie ma wykwitów rdzy, czy nie ma wycieków);
- co trzeba naprawić lub wymienić po zakupie;
- czy sprzedawca posiada rachunki za wykonane naprawy i serwis;
- czy dla samochodu prowadzona jest książka serwisowa.
Sprzedawca podczas rozmowy nie powinien udzielać krótkich i zdawkowych informacji. Jeżeli będzie tylko zachwalał swój pojazd, a jest to auto, którego wiek wskazuje na możliwe problemy, powinno to zapalić lampkę ostrzegawczą. To samo dotyczy sytuacji, kiedy sprzedający odmawia sprawdzenia pojazdu w wybranym warsztacie lub na stacji diagnostycznej. Koniecznie należy też poprosić o numer VIN samochodu.
Co można sprawdzić przed kupnem samochodu poprzez raport VIN?
Wielu kupujących zastanawia się, co należy sprawdzić przed kupnem samochodu już na miejscu u sprzedawcy. Jednak pierwsza weryfikacja, zaraz po rozmowie telefonicznej, powinna odbyć się z wykorzystaniem numeru VIN auta. To indywidualny numer pojazdu, na którego podstawie jest tworzony Raport Historii Pojazdu. To cenne źródło informacji o pojeździe. Potencjalny nabywca sprawdzi w ten sposób:
- czy samochód jest bezwypadkowy;
- rzeczywisty przebieg auta;
- czy auto nie figuruje w bazie pojazdów poszukiwanych (czy nie jest kradziony);
- dane techniczne;
- fabryczne wyposażenie;
- informacje o ogłoszonych akcjach serwisowych;
- archiwalne zdjęcia pojazdu.
Przeczytaj też: “Akcje serwisowe samochodów – czym są, jak z nich korzystać?”
Co sprawdzić przed kupnem samochodu – dokumenty pojazdu
Zanim zaczniemy przyglądać się pojazdowi, wcześniej należy sprawdzić dostępne dokumenty. Samochód powinien mieć:
- ważne ubezpieczenie OC;
- ważne badanie techniczne.
Jeżeli jest inaczej, nie ma możliwości wyjechania na drogę publiczną w celu odbycia jazdy próbnej. Natomiast samo sprawdzenie auta w warsztacie lub na stacji diagnostycznej będzie możliwe tylko po dostarczeniu tam pojazdu na lawecie, co mocno utrudnia cały proces. Bez ważnego OC i badania technicznego nie ma też możliwości powrotu do domu na kołach, oczywiście o ile dojdzie do finalizacji zakupu.
Koniecznie sprawdzić trzeba także dowód rejestracyjny pojazdu, tj. czy:
- sprzedawca i właściciel to ta sama osoba (umowy “in blanco” znacząco utrudniają dochodzenie swoich roszczeń);
- numer VIN na elementach auta i w dowodzie rejestracyjnym jest identyczny;
- w dowodzie zawarte są informacje o dodatkowych elementach wyposażenia i układach (np. hak, instalacja LPG).
Podczas rejestracji w urzędzie nie będzie potrzebna karta pojazdu. Natomiast warto zapytać o książkę serwisową. Niestety, zdarza się, że książka serwisowa jest podrabiana, dlatego uwagę powinny przykuć wpisy. Jeżeli wszystkie rubryki są wypełnione tym samym długopisem i identycznym stylem pisma, jest to mocno podejrzane. Poza tym trzeba porównać numer VIN w książce ze znakami na elementach auta. Zresztą dotyczy to również dokumentów z napraw i przeglądów.
Co należy sprawdzić przed kupnem samochodu na miejscu u sprzedawcy?
Wielokrotnie kupujemy samochód od sprzedawcy, który mieszka kilkaset kilometrów od naszego miejsca zamieszkania. Dlatego, aby oszczędzić czas i pieniądze, wcześniej warto zweryfikować auto poprzez raport VIN. Oczywiście to tylko jedna z wielu korzyści sprawdzenia pojazdu online.
Sam samochód u sprzedawcy warto sprawdzać z pomocą doświadczonego mechanika, najlepiej specjalizującego się w autach konkretnej marki. Można też skorzystać z pobliskiej stacji diagnostycznej lub warsztatu, aczkolwiek nie należy przystawać na serwisy zaproponowane przez sprzedawcę. Istnieje ryzyko, że pojazd będzie weryfikowany przez mechaników zaprzyjaźnionych ze sprzedawcą. Jeżeli to samodzielna weryfikacja stanu technicznego lub z pomocą mechanika, poniżej podpowiadamy, co należy sprawdzić przed kupnem samochodu.
Przeczytaj też: “Ile kosztuje sprawdzenie auta na stacji diagnostycznej?”
Co sprawdzić przed kupnem samochodu – lista kontrolna:
- Nadwozie i karoseria – należy przyjrzeć się nadwoziu, aby rozpoznać, czy samochód miał naprawy blacharsko-lakiernicze. Poszczególne elementy karoserii powinny mieć jednakowe szczeliny. Niczym niepokojącym nie muszą być wszelkie wgniecenia, rysy i otarcia, chociaż oczywiście im jest ich mniej, tym lepiej. Natomiast poważniejsze uszkodzenia, odpryski i niejednolita masa konserwacyjna mogą już sugerować przeprowadzane naprawy. Na pewno przyda się miernik grubości lakieru, który pozwoli ocenić, czy dany element był malowany po kolizji. Niepokojące są wybrzuszenia lakieru i ogniska rdzy (najczęściej na błotnikach, prograch, tylnej klapie, w okolicach chlapaczy). Przyjrzeć się należy także reflektorom (powinny mieć wytłoczone logo producenta samochodu i datę produkcji zbliżoną do rocznika auta) oraz szybom (powinny mieć logo marki i być z jednego roku, ewentualnie rok starsze od pojazdu, jeżeli samochód został wyprodukowany na początku roku).
- Koła i opony – opony i felgi można wymienić, ale jeżeli są one w złym stanie i podlegają wymianie, może to być argument do negocjacji ceny. Warto zwrócić uwagę czy ogumienie jest równomiernie zużyte, sprawdzić datę produkcji opon, ich stan (m.in. czy nie ma pęknięć i wybrzuszeń) oraz głębokość bieżnika (minimum 1,6 mm; przy oponach zimowych zalecane przynajmniej 4 mm).
- Silnik i komora silnika – pas przedni komory silnika nie powinien być uszkodzony (m.in. brak lub pęknięte plastiki i osłony; śruby ze śladami odkręcania). Silnik nie musi być czysty, a jeżeli sprzedawca go umył, może to świadczyć, że ma coś do ukrycia, na przykład nieszczelności. Wycieków nie powinno być na samym silniku, jak i turbinie czy przewodach olejowych. Wycieki mogą pojawić się też przy nieszczelności skrzyni biegów, układu chłodzącego (zacieki w kolorze zielonym) i hamulcowego (zacieki w kolorze czerwono-brązowym). Sprawdzić trzeba także uszczelkę pod głowicą. Niepokojącym objawem jest żółty szlam o konsystencji majonezu, który jest widoczny na bagnecie po odkręceniu korka wlewu oleju. Może to świadczyć o przepalonej uszczelce pod głowicą lub pękniętej głowicy. Już po włączeniu silnika warto przyjrzeć się dymieniu z rury wydechowej. Jeżeli widoczne jest nadmierne dymienie, powodem może być problem z uszczelką pod głowicą lub samą głowicą. Niepokojący jest też konkretny kolor dymu (np. niebieski dym – spalanie dużych ilości oleju i zużycie silnika, gęsty biały dym – uszkodzenie uszczelki głowicy i pobieranie płynu chłodzącego, czarny dym – spalanie zbyt dużej ilości paliwa spowodowane uszkodzeniem podzespołu układu wtryskowego).
- Wnętrze – podczas eksploatacji najbardziej na zużycie narażone są fotel kierowcy, kierownica oraz gałka zmiany biegów. To najczęściej wymieniane elementy w celu ukrycia rzeczywistego przebiegu. Sprawdzić trzeba także spasowanie deski rozdzielczej, najlepiej porównując z innymi egzemplarzami danego modelu, na przykład online. Zdarza się, że zwłaszcza w autach budżetowych już w nowych egzemplarzach plastiki potrafią skrzypieć. Koniecznie sprawdzić trzeba także poduszki powietrzne. Niepokojące są ślady demontażu, a więc wszelkie przecięcia lub pęknięcia na obudowie kierownicy i deski rozdzielczej od strony zegarów. Kolejny element wymagający sprawdzenia to pasy bezpieczeństwa. Po wypadku najczęściej wymienia się całe pasy, a więc wystarczy sprawdzić datę ich produkcji.
- Bagażnik – warto sprawdzić szczególnie wnękę na koło zapasowe. Po ewentualnym uderzeniu w tył trudno naprawić ten element, ale się go wspawuje. Ewentualne ślady naprawy również powinny być widoczne. Niepokojące są ślady wilgoci i pofalowana blacha na podłodze.
- Elektronika – auta są coraz bardziej zelektryfikowane, dlatego należy poświęcić chwilę, aby zweryfikować, czy elektronika działa właściwie.
Przeczytaj też: “Oględziny samochodu przed kupnem. Checklista oględzin (VIDEO)”
Co należy sprawdzić przed kupnem samochodu podczas jazdy próbnej?
Ostatnim etapem weryfikacji stanu samochodu używanego jest jazda próbna. Żeby móc usłyszeć wszystkie niepokojące dźwięki, należy wyłączyć radio i ustawić nawiewy na minimum. Podczas jazdy próbnej trzeba zwrócić uwagę na kilka kwestii, tj.:
- samochód powinien odpalić bez długiego kręcenia rozrusznikiem;
- po włączeniu zapłonu powinny zapalić się i zgasnąć wszystkie kontrolki;
- podczas skręcania kierownicą i w skrajnych położeniach nie mogą być słyszalne dźwięki i zgrzyty;
- silnik należy sprawdzić w małym i dużym zakresie obrotów;
- z zawieszenia nie powinny dochodzić żadne stuki (trzeba sprawdzić na nierównej drodze);
- podczas przyspieszania, hamowania oraz jednostajnej jazdy na wprost nie powinno ściągać samochodu na bok;
- podczas gwałtowanego hamowania powinien włączyć się system ABS;
- temperatura płynu chłodzącego powinna wynosić ok. 90 stopni;
- przełożenia w skrzyniach manualnych powinny wchodzić lekko i bez zgrzytania (najlepiej sprawdzić przy redukcji);
- podczas jazdy na najwyższym biegu z przekładni nie powinny dochodzić szumy;
- podczas ruszania i puszczania sprzęgła samochód powinien zacząć się poruszać w połowie całego zakresu ruchu pedału sprzęgła;
- w automatycznych skrzyniach biegi powinny zmieniać się płynnie i bez szarpania.
Przeczytaj też: “Jazda próbna. Na co zwrócić uwagę? (VIDEO i checklista do pobrania)”
Ocena stanu technicznego przez ekspertów
Jeżeli nawet wiemy, co należy sprawdzić przed kupnem samochodu, wykrycie wszystkich usterek nie zawsze jest możliwe. Szczególnie bez doświadczenia i wiedzy. Dlatego najlepiej, jeżeli pojazdowi przyjrzy się mechanik z warsztatu lub diagnosta. Specjalista zrobi to lepiej i dokładniej, co może uchronić przed stratą wielu tysięcy złotych. Chcąc zlecić to ekspertom, warto zwrócić uwagę na dwa raporty, tj.:
- Raport Oględzin Pojazdu – rzetelne sprawdzenie pojazdu dające pełny obraz samochodu i to zaledwie w 24 godziny (m.in. badanie karoserii miernikiem lakieru; sprawdzenie wnętrza, elektroniki i klimatyzacji; oględziny komory silnika; weryfikacja sprawności układu kierowniczego, hamulcowego i zawieszenia; oględziny w warsztacie; diagnostyka komputerowa; sprawdzenie historii pojazdu).
- Lista Procedur Serwisowych – wykaz czynności wykonanych wokół samochodu w przeszłości i lista koniecznych napraw po zakupie.
Bez wątpienia zakup auta na rynku wtórnym jest sporym wyzwaniem i warto do tego procesu podejść w sposób profesjonalny. W innym wypadku łatwo zakupić samochód, który nie jest wart swojej ceny. Dlatego warto wiedzieć, co należy sprawdzić przed kupnem samochodu, a najlepiej powierzyć weryfikację ekspertom motoryzacyjnym. Przynajmniej na etapie sprawdzenia pojazdu u sprzedawcy, w warsztacie i podczas jazdy próbnej. Wcześniej, już samodzielnie, można natomiast wyselekcjonować interesujący pojazd na podstawie raportu VIN.
FAQ – najczęstsze pytania o to, dlaczego warto i co należy sprawdzić przed kupnem samochodu
Dlaczego należy sprawdzić samochód przed kupnem?
Brak lub zaniedbanie weryfikacji to narażanie się na dużą stratę finansową. Łatwo wówczas o zakup samochodu powypadkowego, z przekręconym licznikiem, a nawet pochodzącego z przestępstwa kradzieży.
Jak sprawdzić auto przed kupnem poprzez raport VIN?
Raport Historii Pojazdu daje wgląd w wiele informacji o samochodzie, w tym, czy ma on przekręcony licznik, jest powypadkowy, jakie ma fabryczne wyposażenie itp. Żeby pobrać taki raport w serwisie Autobaza, wystarczy podać numer VIN auta.
Co należy sprawdzić przed kupnem samochodu używanego?
Potencjalny nabywca musi zwrócić uwagę na wiele kwestii, w tym dokumenty i stan techniczny pojazdu. Dlatego najlepiej weryfikacji dokonać z pomocą doświadczonego mechanika, ewentualnie na stacji diagnostycznej lub nawet w ASO. Pomagają też eksperci motoryzacyjni, którzy mogą obejrzeć, sprawdzić i przetestować samochód (Raport Oględzin Pojazdu), a nawet ocenić przeszłe i przyszłe naprawy (Lista Procedur Serwisowych).
