Diesel czy benzyna — co lepsze, szybsze, oszczędniejsze?

Każdy kierowa, który myśli o zmianie samochodu, zadaje sobie jedno kluczowe pytanie: diesel czy benzyna? Na co zwrócić uwagę wybierając napęd, jaki silnik będzie lepszy do miasta, a który lepiej sprawdzi się w dłuższych trasach? Sprawdźmy!

Jak działa silnik benzynowy?

Zanim odpowiemy sobie na pytanie: “diesel czy benzyna?”, sprawdźmy, jak działają oba silniki. W pierwszej kolejności przyjrzymy się jednostce benzynowej. Zasada działania każdej jednostki spalinowej jest taka sama. Opiera się na zapłonie małej dawki paliwa i powstałej wysokiej energii, która wprawia tłoki w ruch w efekcie reakcji chemicznej, wywołanej przez ogrzewane gazy i różnicę ciśnień nad i pod tłokiem. Jak długo miejsce ma spalanie paliwa i wytwarzanie energii, tak długo pojazd może się poruszać.

Silnik na benzynę to jednostka o zapłonie iskrowym. Spalanie ładunku zachodzi po wygenerowaniu iskry przez elektrody świecy zapłonowej. W silniku spalana jest mieszanka paliwowo-powietrzna, a choć paliwem najczęściej jest płynna benzyna, silnik benzynowy działa również na sprężony gaz ziemny. Oczywiście mieszanka paliwa i powietrza musi mieć odpowiednie proporcje. Dzięki temu spalanie jest efektywne, a do atmosfery nie przedostają się zbyt duże ilości dwutlenku węgla. W wyniku spalania mieszanki dochodzi do gwałtownego wzrostu ciśnienia, co wprawia tłok w ruch, którego dynamika wpływa na wał korbowy odpowiadający za poruszanie się kół pojazdu.

Wady i zalety silników benzynowych:

• + niższa cena auta z silnikiem benzynowym,
• + łatwy rozruch,
• + cicha praca,
• + większa dynamika,
• + prosta konstrukcja (dla klasycznych silników benzynowych),
• + niska awaryjność,
• – mniejsza wydajność,
• – wymóg precyzyjnego doboru mieszanki paliwowej,
• – mniejsza trwałość od Diesla,
• – większe ryzyko niekontrolowanego samozapłonu paliwa.

Jak działa diesel?

W cylindrach Diesla powietrze sprężane jest pod ciśnieniem nawet 50 bar, w wyniku którego następuje wzrost temperatury powietrza do 900 st. Celsjusza. Jednocześnie olej napędowy zasilający silniki wysokoprężne jest rozpylany w komorze spalania przed górnym martwym punktem tłoka, a po odparowaniu małych kropli cieczy powstaje spalana mieszanka paliwowo-powietrzna.

W porównaniu z benzyniakiem, spalanie w silniku wysokoprężnym jest znacznie wydajniejsze. Współczynnik sprzężenia w dieslu wynosi 20 jednostek, podczas kiedy w silniku benzynowym jedynie 10 jednostek. Średnio o 20% niższe jest też zużycie paliwa, a o 40% większa sprawność silnika na olej napędowy.

Poza tym paliwo stosowane w dieslach wolniej odparowuje, co zmniejsza ryzyko samozapłonu. W silnikach wysokoprężnych nie stosuje się też świec zapłonowych, ale świece żarowe. Te działają na zasadzie podobnej do grzałki i poprzez prąd z akumulatora podgrzewają komorę spalania. Silniki wysokoprężne mają również mniejszą moc od benzyniaków. Jako że do spalania mieszanki dochodzi pod wysokim ciśnieniem, wytwarzają więcej hałasu i wibracji.

Wady i zalety Diesla:

• + mniejsze zużycie paliwa,
• + często wyższa niezawodność,
• + łatwiejsza praca w warunkach wilgoci,
• + małe prawdopodobieństwo samozapłonu,
• + doskonałe osiągi w parze z ekonomiczną pracą (nowoczesne i zaawansowane technologicznie diesle),
• – wyższe koszty produkcji,
• – dłuższy czas osiągania temperatury roboczej,
• – trudniejszy zapłon w niskich temperaturach (w starszych dieslach),
• – większy hałas i wyższy poziom wibracji,
• – konieczność używania bardzo specyficznych olejów,
• – duże obciążenie podczas pracy i szybsza eksploatacja,
• – wysoka emisja tlenków azotu oraz cząstek stałych do atmosfery.

Czy warto kupić Diesla?

9 na 10 kierowców, którzy zostaną zapytani o największą zaletę diesli, wskaże na niskie spalanie i słusznie. Jeżeli porównamy dwa identyczne modele użytkowane w takich samych warunkach — jeden z silnikiem benzynowym, drugi z motorem wysokoprężnym — diesel spali nawet o 1/4 mniej paliwa od benzyniaka. Są to przy tym auta solidne i o wysokiej trwałości.

Oczywiście diesle są dalekie od ideału. Na pewno auto z tym silnikiem pod maską jest droższe od samochodu wyposażonego w jednostkę benzynową. Są również wymagające na tankowane paliwo, a przy tym drogie w serwisowaniu. W końcu silniki Diesla są mocniejsze, ale nie rozwijają takich prędkości, na które pozwalają motory benzynowe. Generują również wyższy poziom hałasu i wibracji, jak także emitują do atmosfery wiele szkodliwych związków, choć im nowszy samochód, tym różnica między dwoma rodzajami silników jest na tym polu coraz mniej widoczna.

Dla kogo samochód z silnikiem benzynowym?

Samochody z silnikiem benzynowym pod maską są tańsze od aut na olej napędowy. Mają prostszą i lżejszą konstrukcję, przez co są tańsze w produkcji. Mniejsze jest też w nich prawdopodobieństwo wystąpienia awarii, a ewentualne koszty serwisowania modelu są niższe.

Z drugiej strony, kiedy już ulegną awarii, mogą przyprawić właściciela o kilka siwych włosów na głowie. 1000 zł kosztuje wymiana wtryskiwaczy w silnikach z bezpośrednim wtryskiem paliwa, a nawet 3-krotnie droższa jest wymiana pompy wysokiego ciśnienia.

Diesel czy benzyna — do miasta, a w teren

Diesel jest oszczędniejszy w spalaniu, co nie oznacza, że lepiej sprawdzi się w warunkach jazdy miejskiej. Na krótkich, miejskich dystansach zdecydowanie wygrywa silnik benzynowy, który oferuje niższy moment obrotowy i lepiej sprawdza się w mieście.

Auto z silnikiem wysokoprężnym będzie natomiast optymalne dla kierowcy, który przede wszystkim pokonuje dłuższe trasy. Nie bez powodu właśnie dieslami porusza się większość przedstawicieli handlowych. Ważny jest również fakt zastosowania w nich filtra cząstek stałych. Samoczynnie oczyszcza się on podczas pokonywania dłuższych dystansów przy wyższych prędkościach, podczas kiedy jazda miejska służy jego zapychaniu, co kończy się regeneracją lub wymianą.

Diesel czy benzyna – co lepsze?

Różnice między silnikiem benzynowym i dieslem są znaczne. Dlatego w pierwszej kolejności należy zastanowić się nad głównym przeznaczeniem auta. Jeżeli samochód będzie środkiem transportu dla dojazdów do pracy, szkoły czy sklepu, zdecydowanie lepszy będzie motor benzynowy. Diesel sprawdzi się przy dłuższych, głównie pozamiejskich trasach. Szacuje się, że warto postawić na ropniaka, kiedy w ciągu roku samochód pokonuje 18-20 tys. km. Wówczas należy brać pod uwagę auto z silnikiem wysokoprężnym, bo będzie to wariant oszczędniejszy.

Oczywiście w dalszym ciągu najważniejszy jest stan samochodu. O ile takie dywagacje mają sens przy zakupie auta z salonu, o tyle nieco bardziej skomplikowane jest to przy samochodach z rynku wtórnego, a właśnie na takie pojazdy decyduje się większość Polaków.

Wiedza o samochodzie — skąd ją czerpać?

Kluczem do zakupu sprawnego samochodu na rynku wtórnym jest wiedza o danym egzemplarzu. Wiele można dowiedzieć się z raportów historii pojazdu, generowanych choćby na autobaza.pl. Znajdują się w nich informacje o danych technicznych, przebiegu, ogłoszonych akcjach serwisowych czy fabrycznym wyposażeniu. Ponadto to zdjęcia z poprzednich aukcji sprzedażowych i weryfikacja rekordów w bazach kradzieżowych. Poza raportem VIN przyda się również książka serwisowa z potwierdzonymi wpisami, aczkolwiek trzeba uważać na częste ich podróbki.

Walka między zwolennikami oleju napędowego i benzyny trwa od dawna, ale nie ma większego sensu. Wybór silnika — pod kątem paliwa i pojemności — powinien być dostosowany do własnych preferencji. Każdy samochód jest różny, tak samo inne są potrzeby, wymagania i preferencje kierowców. O ile benzyniak lepiej znosi częste rozruchy i nadaje się do jazdy miejskiej, o tyle diesel użytkowany tylko w ruchu miejskim nie będzie dobrym wyborem. Należy też pamiętać, że w pewnym wieku każdy samochód może zaskoczyć kosztowną w usunięciu usterką, ale silnik to tylko jedno ze źródeł ewentualnych awarii. Odpowiedź na pytanie, co jest lepsze — diesel czy benzyna — nie jest jednoznaczna.

Najważniejsze jednak, aby kontrolować numery VIN, badać przebieg czy historię kolizji. Nigdy nie należy też wierzyć na słowo sprzedawcy, zwłaszcza jeżeli jest to handlarz, o których sztuczkach mówi artykuł pt. “Jak nie dać się nabrać sprzedawcy samochodu?“. O czym wielu ma pojęcia, w przypadku nieuczciwego sprzedawcy, poszkodowanego nabywcę samochodu chroni instytucja rękojmi.