Czym jest podatek od zakupu auta?
Podatek od kupna samochodu reguluje ustawa z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych. Z reguły dotyczy on umów sprzedaży zawieranych między osobami, które nie są przedsiębiorcami. Oczywiście PCC nie dotyczy tylko samochodów, ale również innych rzeczy, tj.:
- pozostałe ruchomości (np. motocykle, pojazdy rolnicze);
- nieruchomości (np. działki, mieszkania);
- prawa majątkowe (np. prawa autorskie, wierzytelności).
Stawka podatku jest zależna od przedmiotu transakcji. W przypadku zakupu samochodu wynosi ona 2 proc. wartości pojazdu (np. auto za 5000 zł – podatek 100 zł; samochód za 10 000 zł – podatek 200 zł itp.).
Pamiętajmy, że podatek płacimy od wartości rynkowej samochodu, a więc nie musi to być kwota tożsama z tym, co widnieje w umowie. Jeśli chcemy zapłacić mniejszy podatek i podajemy niższą kwotę transakcji od średnich rynkowych pojazdów danej marki, modeli u rocznika, musimy to w jakiś sposób udokumentować (np. zdjęcia uszkodzeń).
Kiedy należy zapłacić podatek od kupna samochodu?
Podatek od zakupu auta musimy zapłacić, kiedy kupujemy go od podmiotu, który nie jest podatnikiem VAT (od osoby prywatnej), a dokumentem potwierdzającym transakcję jest umowa kupna-sprzedaży samochodu. Szerzej piszemy o niej w artykule pt. “Umowa kupna-sprzedaży samochodu w pigułce“. Opodatkowaniu podatkiem PCC podlega samochód, który:
- w chwili zakupu znajdował się na terenie Polski;
- w chwili zakupu znajdował się za granicą, ale kupujący mieszka w Polsce lub na terenie naszego kraju sporządzono umowę kupna-sprzedaży.
Musimy też pamiętać, że powinniśmy opłacić podatek PCC, kiedy pojazd kupiliśmy w komisie, ale jest on tylko pośrednikiem, a auto zbywa osoba fizyczna.
Kto jest zwolniony z płacenia podatku od zakupu samochodu używanego?
Nie ma obowiązku opłacania podatku PCC, jeśli kupiliśmy samochód:
- od osoby prowadzącej działalność gospodarczą;
- w komisie, kiedy jest on właścicielem pojazdu;
- w salonie samochodowym;
- za granicą z umową zawartą poza Polską (płacimy podatek akcyzowy);
- zagraniczny w polskim komisie, który nie jest jeszcze zarejestrowany (komis opłaca akcyzę).
Poza tym jesteśmy zwolnieni z zapłaty podatku PCC-3, kiedy wartość samochodu nie przekracza 1000 zł. Pamiętajmy tu jednak, że mowa o faktycznej wartości pojazdu, co nie zawsze jest równoznaczne z jego ceną na umowie. Nie płacimy także podatku, kiedy kupuje go osoba niepełnosprawna, o ile robi to na własny użytek.
Zapłata podatku PCC od kupna auta – miejsce i termin
Podatek PCC w 2021 roku, podobnie jak we wcześniejszych latach, przy zakupie samochodu musimy opłacić w ciągu 14 dni od zawarcia umowy. Zrobimy to przez złożenie deklaracji PCC-3, do której dołączamy załącznik PCC-3/A, jeśli jest przynajmniej dwóch nabywców.
Wystarczy, że wypełnimy formularz formie papierowej (możemy złożyć osobiście lub wysłać pocztą) lub online. Dostarczamy go do urzędu odpowiedniego dla naszego miejsca zamieszkania.
Do wypełnienia deklaracji PCC-3 potrzebujemy następujących dokumentów:
- umowa kupna-sprzedaży,
- dowód rejestracyjny,
- dowód osobisty.
Sama deklaracja nie jest skomplikowana. Ewentualne problemy mogą sprawiać następujące rubryki:
- B1 – jeśli pojazd ma dwóch właścicieli, zaznaczamy pole “podmiot zobowiązany solidarnie do zapłaty podatku”, a do deklaracji PCC-3 dołączamy formularz PCC-3/A. Znajdują się w nim wszystkie informacje o współwłaścicielu samochodu.
- C – opisujemy samochodów i treść umowy, na przykład w polu “4” podając markę, model i rok produkcji pojazdu, pojemność silnika, przebieg, numer rejestracyjny, numer VIN, rodzaj nadwozia, typ paliwa i ewentualne uszkodzenia.
- D – w polu “27” podajemy cenę, za jaką kupiliśmy pojazd. W polach “28” i “47” wpisujemy wartość podatku do zapłaty.
- F – w polu “54” podajemy wartość podatku.
Wyliczoną kwotę przelewamy na konto bankowe wskazane przez urząd skarbowy. Może się okazać, że urzędnik ma zastrzeżenia co do wartości pojazdu, a więc i wyliczonej wysokości podatku. Wówczas przedstawi skorygowaną kwotę i wezwie nas do poprawienia deklaracji. Możemy dopłacić różnicę lub odwołać się od tej decyzji. Fiskus może wówczas powołać rzeczoznawcę. Jeżeli uzna on rację urzędnika, poniesiemy koszty jego pracy (najczęściej kilkaset złotych).
Po opłaceniu podatku PCC od zakupu auta pamiętajmy też o potwierdzeniu dokonania tej opłaty. Jest ono niezbędne w procesie rejestracji pojazdu w wydziale komunikacji.
Co zrobić, kiedy nie opłaciliśmy podatku PCC?
Musimy pamiętać, że fiskus ma aż 5 lat na roszczenia względem zaniżonego lub nieopłaconego podatku PCC-3. Mogą nas z tego powodu czekać niemiłe konsekwencje.
Najczęściej taki występek jest traktowany jako wykroczenie skarbowe, ale może być też zaliczony na poczet przestępstwa skarbowego. Jeżeli nie zdążyliśmy zapłacić podatku w terminie, bezpieczniej przyznać się do błędu i złożyć tzw. czynny żal oraz opłacić PCC wraz z odsetkami. Sytuację rozstrzyga naczelnik oddziału urzędu skarbowego, w którym powinniśmy opłacić podatek od zakupu auta.
Kary mogą być wysokie. Grzywna za niezapłacony podatek PCC w 2021 roku wynosi od 280 zł do nawet 56 000 zł. Oczywiście z reguły kara jest bliska minimalnej, aczkolwiek lepiej nie ryzykować.
Formalności związane z podatkiem PCC nie są więc szczególnie skomplikowane. Również stawka podatku PCC nie jest wygórowana, a więc tym bardziej warto pamiętać o jego opłacie w terminie. Zwłaszcza że, o ile kupujemy samochód od osoby prywatnej, potwierdzenie zapłaty podatku od zakupu samochodu jest niezbędnym dokumentem, jaki musimy dołączyć do wniosku o rejestrację.
