Szkoda istotna samochodu – co to jest, co oznacza?

Co to jest szkoda istotna?

Żeby zrozumieć, czym jest szkoda istotna, należy odnieść się do przepisów. Termin szkody istotnej obowiązuje od 15 marca 2020 roku. Kluczowa jest ustawa Prawo o ruchu drogowym (art. 2 pkt 10a). Znajdują się tam warunki, kiedy zachodzi i co oznacza szkoda istotna pojazdu, tj.:

• dotyczy układu nośnego, hamulcowego lub kierowniczego auta;
• musi ją stwierdzić towarzystwo ubezpieczeniowe lub Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny;
• auto po szkodzie stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego;
• auto po szkodzie wymaga dodatkowego badania technicznego na stacji diagnostycznej.

Jeżeli samochód brał udział w kolizji i szkodę zaliczono jako istotną, towarzystwa ubezpieczeniowe i Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny mają obowiązek wprowadzić taki zapis do bazy. Dotyczy to szkód pojazdu zgłoszonych z obowiązkowego ubezpieczenia OC lub autocasco. Stosowny wpis pojawi się w raporcie VIN i jest nieusuwalny, na zawsze pozostając w rejestrze. Obok zapisu “Powstanie szkody istotnej” pojawia się adnotacja. Zawiera ona w sobie nazwę ubezpieczyciela rozliczającego naprawę oraz ogólnikowy opis z wymienieniem uszkodzonych elementów.

Przeczytaj też: “Gdzie znaleźć numer VIN pojazdu?”

Szkoda istotna nie jest szkodą całkowitą

Zapis “Powstanie szkody istotnej” może mocno niepokoić i brzmi na tyle poważnie, że kojarzy się z poważną usterką, aby takiego samochodu nie brać pod uwagę. W praktyce nie jest to takie oczywiste. Wpis o szkodzie istotnej pojawi się w rejestrze, o ile rzeczoznawca oceni to w ten sposób, że uszkodzenie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego. Warunki, jakie musi spełnić szkoda istotna, są dość ogólne.

Oznacza to, że w Raporcie Historii Pojazdu może pojawić się zapis o szkodzie istotnej nawet wówczas, kiedy uszkodzenie nie jest szczególnie groźne, ale było likwidowane przez towarzystwo ubezpieczeniowe (np. wygięcie wahacza lub drążka kierowniczego po wjechaniu w dziurę). Wręcz przeciwnie – informacja o szkodzie istotnej nie pojawi się w raporcie, jeżeli auto było poważnie rozbite, ale szkoda nie jest likwidowana z ubezpieczenia. Wydaje się, że pośród kryteriów, które wskazują, kiedy można uznać szkodę za istotną, brakuje informacji o minimalnej wysokości usuwanej szkody.

Przede wszystkim szkody istotnej nie należy mylić ze szkodą całkowitą, która funkcjonuje w regulaminach ubezpieczycieli. Szkoda całkowita ma miejsce, jeżeli samochód nie nadaje się do naprawy lub koszty przekraczają wartość pojazdu w dniu likwidacji szkody. Znaczenie ma również rodzaj ubezpieczenia – OC lub AC, tj.:

• likwidacja szkody całkowitej z OC – jeżeli naprawa pojazdu przekracza 100% jego wartości;
• likwidacja szkody całkowitej z AC – zazwyczaj, jeżeli naprawa pojazdu przekracza 70% jego wartości.

Przy szkodzie całkowitej uszkodzenia są więc naprawdę poważne. W przypadku szkody istotnej wcale nie muszą być kosztowne i oznaczać, że samochód jest wrakiem, który nie nadaje się do dalszej eksploatacji. Szkodę istotną należy raczej traktować jako fakt, że była likwidowana z OC lub AC. Nie należy lekceważyć takiego zapisu, ale nie musi on dyskwalifikować pojazdu.

Szkoda istotna samochodu w raporcie VIN

Informacji, czy samochód miał odnotowaną szkodę istotną, należy szukać w Raporcie Historii Pojazdu, np.:

• Raport Centralnej Ewidencji Pojazdów – do pobrania po podaniu numeru rejestracyjnego, numeru VIN i daty pierwszej rejestracji;
• Raport Historii Pojazdu Autobaza – do pobrania po podaniu numeru VIN pojazdu.

Przeczytaj też: “Historia Pojazdu GOV – czy darmowy Raport Historii Pojazdu działa?”

Oczywiście w raporcie znajduje się wiele różnych informacji, szczególnie jeżeli są to raporty komercyjne, a nie publiczne bazujące na bazie CEPiK. Raport VIN Autobaza zawiera w sobie m.in.:

• dane techniczne,
• fabryczne wyposażenie,
• informacje o szkodach,
• chronologiczna historia,
• informacje o ogłoszonych wezwaniach serwisowych,
• informacje z bazy pojazdów kradzionych,
• archiwalne zdjęcia pojazdu.

W ten sposób inwestor, który chce nabyć samochód używany, może sprawdzić, czy pojazd jest bezwypadkowy, jaki ma rzeczywisty przebieg, czy nie pochodzi z kradzieży, czy był wzywany do serwisu w związku z akcją serwisową i wiele więcej. W przypadku szkód często można znaleźć tutaj również informacje dotyczące wysokości szkody w formie widełek. Daje to pewien obraz, jak poważne były uszkodzenia, chociaż należy pamiętać, że nawet wysoko wyceniane szkody nie muszą dyskwalifikować auta, jeżeli straty są wyceniane na podstawie oficjalnych cen z ASO. Dodatkowo w serwisie Autobaza klienci mogą skorzystać z usług dodatkowych (m.in. Ekspercka wycena pojazdu, Raport oględzin pojazdu, Sprawdzenie zastawu sądowego, Lista procedur serwisowych).

Podsumowując, informacji o szkodzie istotnej nie powinno się lekceważyć. Jednak taki zapis nie musi świadczyć, że pojazd miał poważną szkodę. Często jest wręcz przeciwnie i informacja o szkodzie istotnej pojawia się przy stosunkowo niegroźnym uszkodzeniu.

Brak informacji o takiej szkodzie w ogłoszeniu lub podczas rozmowy ze sprzedawcą również nie musi świadczyć o złej woli sprzedającego. Zwyczajnie może on nie wiedzieć, że szkoda rozliczana z OC czy AC została potraktowana jako istotna. Dlatego sprzedający powinni sprawdzić, czy w raporcie VIN nie znajduje się taki zapis, aby móc uspokoić potencjalnych nabywców. Pozwoli to uniknąć pretensji, szczególnie jeżeli sprzedawca dysponuje także dokumentacją szkód uznanych za istotne.

Przeczytaj też: “Co sprawdzić przed kupnem samochodu – lista, błędy, podpowiedzi”

FAQ – najczęściej zadawane pytania o szkodę istotną

Czym jest szkoda istotna?

Za szkodę tego rodzaju uznaje się szkodę, która dotyczy układu nośnego, hamulcowego lub kierowniczego samochodu, zagrażającą bezpieczeństwu ruchu drogowego i kwalifikująca pojazd do dodatkowego badania technicznego. Szkodę musi stwierdzić ubezpieczyciel lub Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny.

Gdzie szukać informacji o szkodzie istotnej?

Zapis “Powstanie szkody istotnej” znajdzie się w raporcie VIN pojazdu ze szkodą uznaną za istotną. Obok zapisu pojawia się adnotacja z nazwą towarzystwa ubezpieczeniowego rozliczającego naprawę oraz ogólnikowy opis szkody.

Czy szkoda istotna musi dyskwalifikować pojazd?

Nie, absolutnie. Informacji o powstaniu szkody istotnej nie należy bagatelizować, ale często dotyczy ona stosunkowo niewielkiego uszkodzenia. Nie można traktować jej jako szkody całkowitej.