Co to jest immobiliser?
Z punktu widzenia kierowców kluczowe znaczenie ma fakt, że immobilizer to zabezpieczenie antykradzieżowe montowane fabrycznie. Natomiast nie jest to rozwiązanie zawsze skutecznie chroniące samochód przed kradzieżą. To system zabezpieczający przed uruchomieniem silnika. Natomiast trzeba pamiętać, że współcześnie złodzieje korzystają z coraz bardziej nowoczesnych i skuteczniejszych urządzeń wykorzystywanych w przestępstwach kradzieży pojazdów.
Immobilizer to system uniemożliwiający uruchomienie jednostki napędowej bez odpowiedniego kluczyka. System zabezpiecza auto poprzez zablokowanie układu zapłonowego lub komputera sterującego pracą silnika.
Budowa immobilizera:
- Transponder – nadajnik wbudowany w kluczyk składający się z płytki elektronicznej i wymiennej baterii. Na płytce znajduje się chip z niepowtarzalnym kodem przypisanym do danego egzemplarza.
- Centralka – odbiornik zainstalowany przy kierownicy i pod deską rozdzielczą samochodu, połączony przewodem z komputerem silnika.
- Chip – znajduje się na płycie głównej sterownika jednostki napędowej i ma kod identyczny z kodem kluczyka.
Jak działa immobiliser?
Zasada działania immobilisera jest stosunkowo prosta. Kierowca, który chce uruchomić auto, umieszcza kluczyk lub kartę w odpowiednim miejscu na desce rozdzielczej, po czym wciska sprzęgło i przekręca kluczyk lub naciska przycisk START. Jeżeli sygnał wysłany z nadajnika do odbiornika jest identyczny z zapisanym w pamięci sterownika jednostki napędowej, silnik zostaje uruchomiony. Jeżeli kody się różnią, a także podczas awarii lub braku sygnału, system uniemożliwia uruchomienie silnika poprzez zablokowanie pompy paliwa lub zapłonu, ewentualnie obu tych elementów.
Podobnie wygląda to w modelach z systemem bezkluczykowym (keyless), który jest dziś powszechnie stosowany w pojazdach. Różnica polega na tym, że kod z transpondera do immobilizera jest wysyłany zdalnie. System keyless podnosi komfort użytkowania auta, natomiast zachodzi niebezpieczeństwo przechwycenia sygnału przez przestępców (tzw. kradzież metodą “na walizkę”).
Jako ciekawostkę warto dodać, że dawniej w niektórych autach (np. samochody francuskie), sygnał do sterownika silnika był przesyłany z poziomu niewielkiej klawiatury, umieszczonej na przykład w okolicy dźwigni zmiany biegów. Przed uruchomieniem samochodu kierowca musiał wówczas wpisać odpowiedni kod PIN.
Awaria immobilisera – objawy
Usterka immobilizera objawia się różnymi symptomami:
- Lampka ostrzegawcza na desce rozdzielczej – kontrolka immobilizera ma postać samochodu z kluczykiem do drzwi lub samochodu z kłódką. Po włączeniu zapłonu powinna palić się przez ok. 3 sekundy. Jeżeli pali się dłużej, wskazuje to problem z kluczykiem transpondera lub jednostką sterującą.
- Problem z ryglowaniem i odryglowywaniem drzwi – wskazuje nieprawidłowe działanie transpondera kluczyka, ewentualnie wyczerpującą się baterię.
- Niemożliwość uruchomienia jednostki napędowej – zwłaszcza jeżeli rozrusznik nie podejmuje próby odpalenia silnika. Jeżeli tak się dzieje, może to wskazywać także na inne problemy (np. awaria przekaźnika pompy paliwa lub samej pompy).
- Brak możliwości obrócenia kluczyka w stacyjce – dotyczy aut z fizycznym kluczykiem. Jeżeli nie można go obrócić, winny może być chip transpondera, który nie wysyła kodu bezpieczeństwa do immobilizera. Może to być wynik przedostania się do kluczyka wody lub uszkodzenia mechanicznego (np. złamanie lub zgniecie po upadku kluczyka).
- Niewłaściwe działanie alarmu – wadliwy immobilizer skutkuje nieprawidłowym działaniem fabrycznego systemu alarmowego.
Co zrobić po awarii immobilisera?
Immobiliser w większości samochodów jest mało awaryjny. Przyczyną problemów może być nadajnik w kluczyku, odbiornik przy kierownicy pod deską rozdzielczą lub sterownik ECU. Żeby zapobiec awarii, przede wszystkim trzeba regularnie wymieniać baterię w aucie, najlepiej co ok. 2 lata. Kluczyk należy także chronić przed wilgocią, niskimi i wysokimi temperaturami, a także uszkodzeniami mechanicznymi.
Przy problemach z immobilizerem zacząć należy od wymiany baterii. Jeżeli nie rozwiąże to problemu, wina leży po stronie kluczyka lub nadajnika. Należy użyć drugiego kluczyka, a przy jego braku – dorobić zapasowy kluczyk. Na pewno nie warto wymontowywać transpondera z kluczyka i umieszczać go przy odbiorniku, co znacząco obniża zabezpieczenie auta przed kradzieżą.
Problem jest poważniejszy, jeżeli to wina odbiornika lub sterownika silnika. Wówczas koniecznie musi się tym zająć specjalista. Konieczna będzie więc laweta, chociaż zdarza się, że warsztat działa mobilnie i oferuje naprawę z dojazdem do klienta. Na pewno warto wybierać specjalistyczne serwisy, ponieważ naprawa oznacza, że serwisant ma pełen dostęp do komputera auta, a więc może zaprogramować dowolną liczbę kluczy.
Koszt jest różny w zależności od skali problemu, rodzaju kluczyka oraz miejsca wykonania naprawy. Jeżeli konieczne jest tylko zakodowanie kluczyka, w przypadku najprostszych urządzeń ze stałym grotem i immobilizerem kosztuje to ok. 200 zł. Przy kluczykach z chowanym grotem koszty mogą sięgnąć nawet ponad 500 zł, natomiast kluczykach z systemem keyless – do 1000 zł.
Jak zabezpieczyć samochód przed kradzieżą?
Immobilizer to system mogący unieruchomić silnik, natomiast jest możliwy do rozbrojenia. Różny jest też stopień ochrony, a przestępcy kradnący samochody dysponują coraz lepszymi urządzeniami. Dlatego obok immobilizera warto zainwestować w dodatkowe zabezpieczenie mechaniczne – blokadę kierownicy czy skrzyni biegów.
Należy także pamiętać, że problem mogą mieć osoby, które zakupiły samochód pochodzący z przestępstwa kradzieży. Mogą wówczas zostać oskarżone o umyślne lub nieumyślne paserstwo. Dlatego przed zakupem auta należy zweryfikować, czy pojazd nie pochodzi z przestępstwa kradzieży. To możliwe na kilka sposobów, w tym na komisariacie policji. Pomaga także Raport VIN, którego jedną z sekcji jest weryfikacja auta w bazach pojazdów kradzionych.
Przeczytaj też: “Skradzione samochody a paserstwo. Co grozi Polakowi za zakup auta pochodzącego z kradzieży?”
FAQ – najczęściej zadawane pytania o immobilizer
Czym jest immobilizer?
To system antykradzieżowy uniemożliwiający uruchomienie silnika, jeżeli sygnał wysłany z kluczyka do odbiornika nie jest identyczny z kodem zapisanym w pamięci sterownika silnika.
Czy immobiliser jest skuteczny?
Tak, aczkolwiek tylko po części, ponieważ przestępcy potrafią obejść zabezpieczenia w tej formie. Dlatego warto stosować również zabezpieczenia mechaniczne, w tym blokadę skrzyni biegów czy kierownicy.
Czy zakup kradzionego samochodu jest przestępstwem?
Osoba, która zakupiła samochód pochodzący z kradzieży, może zostać oskarżona o paserstwo – umyślne lub nieumyślne. Fakt, czy auto nie jest kradzione, pozwala zweryfikować m.in. Raport Historii Pojazdów.
wideo: kanał “Miłośnicy czterech kółek – zrób to sam” w serwisie YouTube
