Świeca żarowa – co to jest?
W silnikach wysokoprężnych zapłon następuje samoczynnie w wyniku sprężenia powietrza i gwałtownego wzrostu temperatury z powodu wysokiego ciśnienia. Natomiast zdarza się, zwłaszcza zimą, że temperatura w cylindrach jest zbyt niska i nie dochodzi do zapłonu. W związku z tym stosuje się świece żarowe podgrzewające powietrze w komorze spalania. Świeca żarowa rozgrzewa komorę, aby zasysane powietrze osiągnęło temperaturę w wysokości przynajmniej 350 stopni Celsjusza. Umożliwia to bezproblemowy zapłon mieszanki paliwowo-powietrznej.
Świeca żarowa jest więc grzałką znajdującą się w kolektorze ssącym, komorze wstępnej lub wirowej. To element zbudowany z grzejnika, powłoki grzewczej, filtrów, tulei, korpusu i końcówki (tzw. światłowód).
Przeczytaj też: “Check engine – co oznacza kontrolka silnika?”
Zasada działania jest prosta: spirala świecy jest nagrzewana energią z akumulatora, a następnie przekazywana do silnika wraz z powietrzem. Świece żarowe regulują także pracę silnika na niskich obrotach oraz ograniczają emisję spalin na nierozgrzanej jednostce napędowej.
Nagrzewanie świec żarowych trwa kilkanaście sekund. Informuje o tym żółta kontrolka w kształcie spirali na desce rozdzielczej. Samochód należy odpalić po zgaśnięciu kontrolki. Oznacza to, że świece osiągnęły wymaganą temperaturę.
Rodzaje świec żarowych
Wyróżnia się kilka rodzajów świec żarowych stosowanych w silnikach wysokoprężnych. Różna jest m.in. powłoka grzewcza – metalowa lub ceramiczna. Najczęściej są to świece żarowe ceramiczne, co wynika z ich zalet:
- odporność na wysokie temperatury;
- większa trwałość;
- szybsze osiąganie wymaganej temperatury;
- doskonałe przewodzenie ciepła.
Inny podział rozróżnia świece dwufazowe oraz trójfazowe, tj.:
- Świece żarowe dwufazowe – wyłącznie ułatwiające rozruch.
- Świece żarowe trójfazowe – ułatwiające rozruch oraz regulujące temperaturę pracy silnika, dlatego mogą zostać uruchomione w dowolnym momencie. Ma to znaczenie zwłaszcza w przypadku wypalania sadzy z filtra cząstek stałych, co wymaga podniesienia temperatury w komorze spalania.
Co oznacza migająca kontrolka świec żarowych?
Kontrolka świec żarowych powinna zgasnąć po kilkunastu sekundach po przekręceniu kluczyka. Jeżeli kontrolka w kształcie spirali miga, oznacza to usterkę świec lub innego elementu, tj.:
- układ wtryskowy lub jego sterowanie (np. uszkodzenie jednego z wtryskiwaczy lub pompy wysokiego ciśnienia);
- sterownik turbosprężarki;
- włącznik świateł stopu;
- czujnik wałka rozrządu;
- filtr paliwa (zapchanie);
- czujnik podciśnienia;
- pompa paliwa.
Natomiast kontrolka, która nie gaśnie, wskazuje na uszkodzenie świec żarowych lub ich przekaźnika.
Jak sprawdzić świece żarowe?
Migająca kontrolka może więc świadczyć o różnych awariach. Dlatego tak ważne jest właściwe zdiagnozowanie usterki, co pozwoli zaoszczędzić na wymianie elementów, które nie są uszkodzone.
Sprawdzenie świec żarowych jest zasadne, jeżeli pojawiają się objawy ich uszkodzenia. Niepokojące są problemy z uruchomieniem silnika, zwłaszcza przy niskiej temperaturze. Natomiast taki sam problem wywołać może uszkodzony przekaźnik świec żarowych. Odczuwalne są też bardzo silne wibracje oraz znaczny spadek mocy, szczególnie na zimnym silniku. Auto może również mocno szarpać i dymić. Żywotność świec określa się na ok. 100 000 – 150 000 kilometrów. Dlatego warto skontrolować świece już po pokonaniu 80 000 kilometrów.
Przeczytaj też: “Poduszka silnika – objawy awarii, przyczyny, naprawa”
Do wymiany świec żarowych skłaniać powinna zapalona kontrolka spirali na desce rozdzielczej. Stan świec można też ocenić samodzielnie, aczkolwiek nie zawsze jest to możliwe. Potrzebna jest kontrolka z żarówką. Kabel plusowy należy podłączyć do akumulatora, drugi – do świecy w głowicy silnika. Jeżeli lampka się nie pali, świeca jest przepalona. Pomaga także amperomierz, ponieważ sprawna świeca pobiera około 10A.
Trudniej zdiagnozować inne problemy, o których informuje migająca kontrolka świec żarowych. Problem wyświetlać może komputer pokładowy. Pomoże też komputer diagnostyczny podłączany do gniazda ECU. Urządzenie pozwala wykonać diagnostykę silnika. Wskazany kod błędu powinien zasugerować mechanikowi istotę problemu.
Jak wymienić świece żarowe?
Wymiana świec żarowych wymaga użycia odpowiednich narzędzi – zwłaszcza klucza dynamometrycznego. Możliwe jest też złamanie świecy podczas wykręcania. Dlatego lepiej zlecić to mechanikom. Zwłaszcza że wymiana jednego elementu jest tania. Koszt robocizny to jedynie kilkadziesiąt złotych za sztukę.
Droższe są same świece żarowe, ponieważ koszt jednego elementu mieści się w zakresie od kilkudziesięciu do nawet 300 złotych. Jest to o tyle istotne, że wymieniać należy wszystkie świece, ponieważ wówczas ich praca będzie równomierna. Należy wybierać świece wskazane przez producenta – dopasowane do konkretnego silnika i o właściwej wartości cieplnej.
Wymiana świec żarowych krok po kroku:
- Ściągnięcie osłony silnika.
- Odłączenie kabli i akumulatora.
- Usunięcie zanieczyszczenia wokół świec (nie dostaną się do silnika).
- Odkręcenie śruby (należy uważać, aby nie ukręcić świecy, co może zmuszać do rozebrania silnika) – przy problemach z odkręceniem świecę można spryskać środkiem penetrującym.
- Oczyszczenie gniazda świecy sprężonym powietrzem.
- Nasmarowanie gwintu nowej świecy specjalną pastą (zapobiega zapiekaniu się grzałki).
- Włożenie świecy do gniazda i dokręcenie z wyczuciem nowego elementu.
- Założenie okablowania i osłony silnika.
Świece żarowe pełnią więc inną funkcję niż świece zapłonowe w silnikach benzynowych. Właściwe działanie świec jest istotne zwłaszcza zimą podczas rozruchu auta w niskich temperaturach. Ich uszkodzenie, podobnie jak awaria przekaźnika, mogą skutkować problemami z odpaleniem silnika. Dlatego za utrudniony rozruch auta z silnikiem wysokoprężnym zimą nie zawsze odpowiada rozładowany akumulator.
Przeczytaj też: “Świece zapłonowe – funkcja, rodzaje, wymiana”
FAQ – najczęściej zadawane pytania o świece żarowe
Po co i w jakich autach stosuje się świece żarowe?
Świece żarowe znajdują się na wyposażeniu aut z silnikami Diesla. Zadaniem świec jest podgrzewanie powietrza w komorze spalania, co ułatwia rozruch jednostki napędowej. Dlatego prawidłowe działanie świec jest ważne szczególnie zimą, kiedy na zewnątrz panują niskie temperatury.
Jak często wymieniać świece żarowe?
O problemach świec lub przekaźnika świadczy utrudnione bądź niemożliwe uruchomienie silnika w niskich temperaturach. Uszkodzenie świec sugeruje także zapalona żółta kontrolka w kształcie spirali. W normalnym cyklu eksploatacji świece wymienić należy po ok. 100 000 kilometrach.
Ile kosztuje świeca żarowa?
Jedna świeca to koszt od kilkudziesięciu do 300 złotych, natomiast zaleca się jednoczesną wymianę wszystkich elementów. Wymiana świecy przez mechanika to koszt rzędu kilkudziesięciu złotych za sztukę.
wideo: kanał Miłośnicy czterech kółek – zrób to sam w serwisie YouTube