Czym jest i na czym polega ząbkowanie opon?
W pierwszej kolejności musimy wyjaśnić, czym w ogóle jest ząbkowanie opon. Tak więc jest to proces naturalny, wynikający między innymi z niskiego obciążenia pojazdu. Stąd najczęściej ząbkowanie dotyczy opon znajdujących się na nienapędzanej osi.
W najprostszym tłumaczeniu ząbkowanie opon to nierównomierne ścieranie się kostek bieżnika. W mniejszym stopniu ściera się on od krawędzi natarcia, a więc od czoła, w większym – od krawędzi spływu. Wskutek tego procesu kostki bieżnika zmieniają się w tzw. zęby.
Jako że większość aut w Europie ma napęd na przednią oś, ząbkowanie dotyczy zwykle opon mniej obciążonej osi tylnej. Opony ulegające ząbkowaniu przede wszystkim hałasują, przypominając dźwięki, jakie wydaje zużyte łożysko. Oprócz tego przy średniej prędkości ząbkowanie opon powoduje niewielkie wibracje.
Jakie są przyczyny ząbkowania opon?
Niestety, zwykle nie da się uniknąć ząbkowania opon, ale potrzebna jest ich wymiana. Jest to bowiem proces naturalny, chociaż dużo zależy od wzoru bieżnika. Na uszkodzenia w tej formie najbardziej narażone są opony z bieżnikiem kierunkowym. Oprócz tego dotyczy to ogumienia z dużymi, poprzecznymi lub skośnymi rowkami między kolcami bieżnika. Jako że najczęściej taki wzór mają opony zimowe i całoroczne, właśnie ten rodzaj ogumienia jest najbardziej narażony na powstawanie tzw. zębów.
Przeczytaj też: “Jakie opony zimowe wybrać? Wybieramy ogumienie na zimę”
Innym ważnym parametrem jest twardość mieszanki gumowej. Tendencję do ząbkowania mają bowiem opony sportowe i wzmacniane charakteryzujące się wysokimi indeksami. W końcu ważna jest też sama konstrukcja pojazdu. Częściej do ząbkowania dochodzi w samochodach z tylnym zawieszeniem wielowahaczowym.
Jak zapobiegać ząbkowaniu opon?
Wielokrotnie trudno zapobiec ząbkowaniu, aczkolwiek można opóźnić ten proces. Wiele zależy od tego, jak użytkujemy pojazd, dlatego kluczowe są m.in.:
- utrzymywanie właściwego ciśnienia w oponach (zbyt wysokie zwiększa ryzyko ząbkowania),
- prawidłowy stan zawieszenia i geometria,
- spokojny styl jazdy (ryzyko ząbkowania wzrasta przy agresywnym hamowaniu i ruszaniu),
- rotowanie opon między osiami.
Jak widzimy, jest kilka sposobów na to, aby przez dłuższy czas uniknąć zjawiska ząbkowania opon, również w układzie z zawieszeniem wielowahaczowym z tyłu pojazdu. Najważniejsze, aby zawieszenie utrzymać w dobrym stanie technicznym i zadbać o właściwą geometrię. W końcu pomaga zamiana opon między osiami i utrzymanie w nich prawidłowego ciśnienia.
Oczywiście wiele zależy też od samych opon. Powinno być to ogumienie z indeksami prędkości i nośności wskazanymi przez producenta pojazdu, ale też odpowiednim kształtem bieżnika. Na ząbkowanie najbardziej odporne są opony niekierunkowe. Niestety, o ile przy ogumieniu na sezon letni zakup takich opon nie jest problemem, znacznie trudniej o to przy oponach zimowych i całorocznych.