Zatrzymanie dowodu rejestracyjnego przez funkcjonariusza może mieć wiele przyczyn. Często to z pozoru niegroźne sytuacje, na przykład drobne przeróbki. Jednak powodem zatrzymania dowodu może być też zużycie niektórych elementów.
Zatrzymanie dowodu rejestracyjnego – art. 132 kodeksu drogowego
Zatrzymanie dowodu rejestracyjnego reguluje ustawa Prawo o ruchu drogowym (kodeks drogowy). Kluczowy jest jego art. 132. Mówi on, że policjant, funkcjonariusz Straży Granicznej lub Służby Celno-Skarbowej może zatrzymać dowód rejestracyjny pojazdu w następujących sytuacjach:
- pojazd zagraża bezpieczeństwu, porządkowi ruchu lub narusza wymagania ochrony środowiska;
- pojazd nie posiada ważnego badania technicznego lub nie wyznaczono prawidłowo jego terminu;
- badanie techniczne zostało dokonane przez jednostkę do tego nieupoważnioną;
- zachodzą przypuszczenia, że dane dowodu rejestracyjnego w Centralnej Ewidencji Pojazdów (CEP) nie odpowiadają stanowi faktycznemu.
Zatrzymanie dowodu rejestracyjnego zagranicznego pojazdu
Jeśli jest to pojazd zarejestrowany za granicą, oprócz powyżej wskazanych sytuacji, funkcjonariusz zatrzyma dowód rejestracyjny pojazdu, jeśli:
- dowód rejestracyjny jest zniszczony w stopniu powodującym jego nieczytelność;
- zachodzi podejrzenie podrobienia lub przerobienia dowodu rejestracyjnego;
- kierujący nie okaże dokumentu umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC lub dowodu opłacenia składki (dla aut spoza krajów członkowskich UE);
- zachodzą przypuszczenia, że dane w dowodzie nie odpowiadają stanowi faktycznemu.
Zatrzymanie dowodu. Najczęstsze przyczyny
- Zły stan opon – nadmierne zużycie ogumienia (głębokość bieżnika mniejsza niż 1,6 mm; pęknięcia, wybrzuszenia, rozcięcia opon).
- Niejednakowe opony na jednej osi – montaż różnych opon na kołach jednej osi (wyjątek stanowi koło dojazdowe).
- Zbyt szerokie opony – kiedy opony wystają poza obrys nadwozia.
- Brak badań technicznych – brak obowiązkowego przeglądu technicznego.
- Zły stan techniczny – pojazdy stare, zaniedbane, które zwiastują problemy. Dotyczy to uszkodzonych elementów nośnych konstrukcji nadwozia, podwozia lub ramy. Poza tym dowód rejestracyjny może zostać zatrzymany, jeśli ma nieprzepisowe oświetlenie, pękniętą szybę, wyciek płynów eksploatacyjnych. To samo dotyczy usterek układu hamulcowego czy kierowniczego, a także nadmiernej emisji spalin. Musisz pamiętać, że funkcjonariusz może usiąść za kierownicą i poprowadzić pojazd, jeśli ma zastrzeżenia do stanu niektórych jego elementów.
- Zbyt ciemne szyby – jeśli szyby mają zbyt niski współczynnik przenikania światła. Szyba czołowa musi mieć przepuszczalność światła na poziomie minimum 75%, szyby boczne – 70%, szyby tylne boczne i szyba tylna – nie dotyczy. Możesz uniknąć zatrzymania dowodu, kiedy na miejscu kontroli usuniesz zaciemnienie, na przykład przez odklejenie folii.
- Światła do jazdy dziennej – jeśli światła do jazdy dziennej nie spełniają wymogów (słabe światło, niewłaściwa barwa) lub są zamontowane w niewłaściwym miejscu.
- Zbyt głośny wydech – jeśli hałas emitowany przez układ wydechowy wykracza poza limit. Podczas kontroli jest on badany sonometrem.
Elektroniczne zatrzymanie dowodu rejestracyjnego
Pamiętaj, że od 1 października 2018 roku możesz poruszać się bez dowodu rejestracyjnego, podobnie jak potwierdzenia opłaty OC. Z kolei od 5 grudnia 2020 roku możesz jeździć bez prawa jazdy.
Oczywiście nie zwalnia to kierowcy z posiadania tych dokumentów. Musisz mieć prawo jazdy, jak również wykupione ubezpieczenie OC, aczkolwiek wszystkie te dokumenty podczas kontroli funkcjonariusz sprawdzi w CEPiK (Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców).
W związku z tym zatrzymanie dowodu rejestracyjnego następuje w formie elektronicznej. Polega to na wprowadzeniu informacji o zatrzymaniu dowodu rejestracyjnego do CEP.
Podobnie jak wcześniej, po zatrzymaniu funkcjonariusz wydaje kierowcy pokwitowanie, niekiedy zezwalając na użytkowanie pojazdu przez okres do 7 dni, określając przy tym jego warunki. Nie jest to możliwe, kiedy zatrzymanie dowodu nastąpiło w związku z zagrożeniem bezpieczeństwa (np. zatrzymanie dowodu rejestracyjnego po kolizji) lub naruszeniem wymagań ochrony środowiska.
W formie fizycznej funkcjonariusz zatrzyma jedynie dowody rejestracyjne pojazdów zarejestrowanych poza Polską. Przez okres 7 dni znajdują się one wówczas w jednostce Policji, Straży Granicznej albo Krajowej Administracji Skarbowej, po czym są przekazywane do przedstawiciela kraju rejestracji.
Jeśli pojazd zagraża bezpieczeństwu, narusza wymagania ochrony środowiska lub ma nieczytelny, podrobiony dowód, zatrzymać go może także jednostka upoważniona do przeprowadzania badań technicznych.
Zwrot zatrzymanego dowodu rejestracyjnego
Dowód rejestracyjny zostaje zwrócony, kiedy ustanie przyczyna jego zatrzymania. Organ, który go wydał lub zatrzymał, przekazuje do CEP informację o zwrocie zatrzymanego dowodu.
W wybranych przypadkach upoważniona jest do tego jednostka odpowiedzialna za badanie techniczne. Może to zrobić, ale wcześniej musi przeprowadzić badanie odpowiadające przyczynie zatrzymania. Jeśli powodem był nieprawidłowo wyznaczony termin badania, wystarczy jego ponowne ustalenie. O zwrocie dowodu w stacji diagnostycznej więcej w artykule pt. “Elektroniczny zwrot dowodu rejestracyjnego w stacji kontroli“. To możliwe dzięki tzw. pakietowi deregulacyjnemu.
Musisz pamiętać, że dowody rejestracyjne w Polsce zatrzymuje się dość często. W 2019 r. tylko z powodu zagrożenia bezpieczeństwa i porządku ruchu zatrzymano 266 345 dokumentów.