Czym jest świeca zapłonowa?
Świeca zapłonowa znajduje się w każdym samochodzie z silnikiem benzynowym. To element układu zapłonowego, bez którego samochód w ogóle nie ruszy. Poniżej przedstawiamy najważniejsze fakty o świecach zapłonowych:
- znajdują się na końcu układu zapłonowego;
- mają zapłon iskrowy (w chwili włączania auta wytwarzają wyładowanie elektryczne);
- zadaniem świec jest stworzenie zapłonu w momencie sprężania mieszanki paliwowo-powietrznej w cylindrze;
- źródło iskry znajduje się między elektrodą centralną a kilkoma elektrodami bocznymi;
- świece są wkręcone w pokrywę głowicy silnika: ceramiczny izolator (górna część) – wystaje, metalowy korpus (dolna część) – jest zanurzony w komorze spalania;
- nad świecą znajduje się jest monocewka (pojedyncza cewka zapłonowa) lub zespół cewek (nad 3-4 świecami);
W praktyce świece zapłonowe to część większego mechanizmu. Jako że są narażone na działanie wysokich temperatur, wykonuje się je z wysokiej jakości materiałów. Wszystko po to, aby cechowały się wysoką wytrzymałością i były długowieczne. Wyróżnia się następujące elementy budowy świecy zapłonowej:
- nakrętka kontaktowa (pozwala przekazywać energię do kółka kontaktowego);
- izolator ceramiczny;
- kołek kontaktowy;
- elektrody – boczna i środkowa.
Rodzaje świec zapłonowych – standardowe, irydowe, platynowe
Jako że nie ma uniwersalnych świec zapłonowych, są to elementy, które powinny być dostosowane do silnika samochodu. Jak już zauważyliśmy, świece muszą być niezwykle wytrzymałe, dlatego wykonuje się je ze stopów odpornych na wysokie temperatury, środki chemiczne, wstrząsy i ogromne ciśnienie panujące w komorze spalania. Wyróżnia się trzy podstawowe typy świec zapłonowych, tj.:
- świece zapłonowe standardowe;
- świece zapłonowe irydowe (świece z irydową końcówką, dzięki której wykazują dużą odporność na wysokie temperatury);
- świece zapłonowe platynowe (charakteryzujące się dużą wytrzymałością i długim czasem eksploatacji).
Oprócz tego wyróżnia się specjalne świece o nieco innej budowie i do zasilania gazem w samochodach z instalacją LPG.
Kiedy wymieniać świece zapłonowe?
Świece zapłonowe są materiałem bardzo wytrzymałym i długowiecznym, ale mają swoją żywotność. Jest to normalne, ponieważ pracują one w bardzo ciężkich warunkach (wysokie temperatury, duże ciśnienie, drgania, związki chemiczne). Wymiana świec jest zalecana regularnie w zależności od przebiegu i rodzaju świec, ale nie tylko. Zaleca się wymianę świec zapłonowych:
- standardowych co ok. 30 000 km (zawsze zgodnie z zaleceniami producenta);
- platynowych i irydowych co ok. 100 000 km (zawsze zgodnie z zaleceniami producenta);
- po zakupie używanego samochodu;
- przy objawach awarii.
Objawy awarii świec zapłonowych:
- problemy z zapłonem;
- nierówna praca silnika (m.in. falowanie obrotów na luzie, gaśnięcie, szarpanie);
- spadek mocy silnika;
- większe zużycie paliwa.
Szczególnie niebezpieczne jest tzw. wypadanie zapłonów, a wskutek tego szarpanie silnika. Jako że nie ma przeskoku iskry na świecy zapłonowej, paliwo nie zostaje spalone i trafia do układu wydechowego. Może się to skończyć zniszczeniem katalizatora. Oczywiście powyższe objawy nie muszą koniecznie wskazywać na awarię świec zapłonowych, ale też innych elementów układu (np. cewki zapłonowe, przewody zapłonowe).
Ile kosztują świece zapłonowe?
Wybór świec zapłonowych jest duży, a na samym asortymencie i wymianie nie należy oszczędzać. Szczególnie że są to stosunkowo tanie części zamienne. Najtańsze są standardowe świece zapłonowe, które kosztują ok. 15 zł za sztukę. Droższe są świece platynowe w cenie nawet ponad 100 zł za sztukę, a świece irydowe mogą być jeszcze droższe. To jednak elementy wykonane z bardzo trwałych stopów, których temperatura topnienia wynosi nawet blisko 2500 stopni Celsjusza. To synonim niezawodności, czyli świece o ogromnej wytrzymałości i dużej wydajności nawet w niesprzyjających warunkach pracy.
Jak wymienić świece zapłonowe?
Świece zapłonowe są trwałe, a konieczność wymiany to wynik awarii lub długiego okresu eksploatacji. Najbezpieczniej zlecić to specjalistom w warsztacie. Szczególnie że mechanik oceni, czy świeca wymaga wymiany. Jeżeli element jest zabrudzony olejem lub sadzą, może to wskazywać na problem z silnikiem i świeca wymaga wymiany.
Sama wymiana świec zapłonowych zajmie dla mechanika do 30 minut. Zdarza się, że czas niezbędny do wymiany świec jest krótszy. Wszystko zależy od umiejscowienia i dostępności tych elementów. To o tyle istotne, że niekiedy świece znajdują się bardzo głęboko i wymagają zastosowania długiego klucza.
Wymiana świec zapłonowych krok po kroku:
- Demontaż górnej osłony silnika.
- Odłączenie cewek zapłonowych.
- Demontaż cewek zapłonowych.
- Demontaż części układu dolotowego i filtra powietrza (opcjonalnie w niektórych samochodach).
- Wykręcenie świec specjalnym kluczem nasadowym.
Zlecenie wymiany świec mechanikowi ma też inne zalety. To gwarancja, że dobierze on świece zapłonowe zalecane przez producenta samochodu. Szczególną uwagę i ostrożność należy też zachować przy dokręcaniu. Kluczowe jest, aby nie uszkodzić gwintu i dokręcić świece z właściwą siłą określoną przez producenta. Wymaga to wiedzy i doświadczenia, nie mówiąc o konieczności użycia klucza dynamometrycznego. Informacji o tym, z jakim momentem dokręcić klucze, należy szukać na opakowaniu.
Oczywiście, szczególnie bardziej wprawiony i doświadczony kierowca oraz majsterkowicz, może sam wymienić świece zapłonowe. Należy jednak przy tym pamiętać o kilku kwestiach, tj.:
- świece zapłonowe należy wymieniać jedna po drugiej przy odłączonym przewodzie zapłonowym;
- świece zapłonowe najlepiej ostrożnie odkręcać ręcznie, aby nie zerwać gwintu;
- po wyjęciu świecy należy zatkać ścierką powstały otwór (do komory spalania nie mogą przedostać się żadne zanieczyszczenia);
- przy wkręcaniu świecy trzeba upewnić się, że została ona prawidłowo włożona w gwint (bezpieczniej kilkukrotnie dokręcić ją ręcznie).
Podsumowując, bezsprzecznie świece zapłonowe stanowią ważny element samochodów wyposażonych w silnik benzynowy. Mimo iż to małe i niepozorne części samochodowe, mogą całkowicie unieruchomić samochód lub nawet zniszczyć jednostkę napędową. Lepszej jakości świece są długowieczne i potrafią wytrzymać nawet ponad 100 000 kilometrów przebiegu.
Jednak trzeba pamiętać, że nie są to elementy wieczne. Szczególnie że są narażone na ekstermalnie wysokie temperatury, duże ciśnienie, drgania samochodu i substancje chemiczne. Stąd zwłaszcza przy najtańszych świecach zaleca się kontrolowanie ich stanu technicznego co ok. 30 000 kilometrów. Skrócenie interwałów wymiany daje gwarancję, że każda ze świec zachowa swoje parametry, a silnik samochodu będzie działać prawidłowo. Najważniejsze, aby zareagować możliwie szybko i dobrać świece dopasowane do auta, a jednocześnie trwałe i wytrzymałe (np. świece zapłonowe Bosh, świece zapłonowe NGK), po czym ich wymianę zlecić specjaliście z serwisu.
Artykuł powstał w oparciu o
https://www.autoczesciexpert.pl/czesci-zamienne/swieca-zaplonowa
